Η ψωρίαση είναι μια χρόνια, μη μεταδοτική αυτοάνοση δερματοπάθεια που φέρνει επιπτώσεις τόσο στις αρθρώσεις όσο και στο δέρμα του ασθενή.

Συνήθως προκαλεί κοκκινίλες και κηλίδες στο δέρμα.

Οι κηλίδες αυτές ονομάζονται ψωριασικές πλάκες και είναι περιοχές με φλεγμονή, όπου η επιδερμίδα παίρνει μία ασημόλευκη χρωματική απόχρωση.

Συνήθως εμφανίζεται στους αγκώνες και στα γόνατα και κατά κύριο λόγο στην εσωτερική πλευρά των αρθρώσεων, αλλά μπορεί να εμφανιστεί σε κάθε σημείο του σώματος, συμπεριλαμβανομένου του τριχωτού της κεφαλής ακόμα και στα γεννητικά όργανα.

Η λέξη ψωρίαση έχει ως ρίζα την αρχαιοελληνική λέξη «ψώρος» που σημαίνει λέπι.

Περίπου 125 εκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν παγκοσμίως από κάποια μορφή ψωρίασης και στην Ελλάδα περίπου 200.000 άτομα, με συχνότερο ποσοστό εμφάνισης της νόσου στις γυναίκες και λιγότερο στους άνδρες.

Η ψωρίαση σε όλο της το εύρος καλύπτει μια σειρά διαφορετικών παθήσεων με παρόμοια συμπτώματα.

Η συνηθέστερη μορφή ψωρίασης – η κοινή ψωρίαση – είναι η κατά πλάκας ψωρίαση “plaquepsoriasis”.

Χαρακτηρίζεται από συνήθως παχιές πλάκες, ερυθράς απόχρωσης, οι οποίες καλύπτονται από ασημόλευκο λέπι.

Συχνότερα την εντοπίζουμε στους αγκώνες, στην οσφύ, στα γόνατα και στο τριχωτό της κεφαλής. Κάποιες φορές προκαλεί πόνο και φαγούρα.

Δεύτερη σε ποσοστό εμφάνισης είναι η σταγονοειδής ψωρίαση “quttatepsoriasis”.

Με συχνότερα σημεία εμφάνισής της τα χέρια, τα πόδια και την σπονδυλική στήλη, παίρνει την μορφή μικρών ερυθρών σταγόνων.

Κύριες κατηγορίες ασθενών είναι οι έφηβοι και τα παιδιά.

Τα συμπτώματά της συχνά υποχωρούν μόνα τους και σε ήπια περίπτωση δεν απαιτείται θεραπεία.

Τρίτη μορφή ψωρίασης είναι η ανάστροφη ψωρίαση «inversepsoriasis”.

Στην περίπτωση αυτή οι ψωριασικές πλάκες είναι υγρές και δεν έχουν λέπια.

Εμφανίζονται πίσω από το γόνατο, κάτω από το στήθος, στην βουβωνική χώρα, στις μασχάλες στις πτυχώσεις δηλαδή του δέρματος και είναι ιδιαίτερα επώδυνες.

Τα υπέρβαρα άτομα έχουν περισσότερες πιθανότητες να νοσήσουν από το συγκεκριμένο είδος ψωρίασης λόγω των βαθύτερων πτυχών που παρουσιάζει το δέρμα τους.

Τέταρτη μορφή ψωρίασης είναι η φλυκταινώδης ψωρίαση “pustularpsoriasis”.

Χαρακτηρίζεται από φλεγμονώδεις βλάβες της επιδερμίδας ή αλλιώς φλύκταινες (μικρά επάρματα της επιδερμίδας με πυώδες υγρό σαν φυσαλίδες).

Παρατηρείται στα χέρια, στα πόδια προκαλώντας έντονη φαγούρα, ρίγη ακόμα και υψηλές θερμοκρασίες σώματος και διάρροια.

Το ποσοστό εμφάνισής της δεν είναι υψηλό αφού λιγότεροι από το 5 τοις εκατό των ασθενών με ψωρίαση προσβάλλονται από την συγκεκριμένη μορφή της.

Πέμπτη μορφή ψωρίασης είναι η ψωρίαση των νυχιών “nailpsoriasis”.

Υπολογίζεται ότι οι μισοί περίπου ασθενείς με ψωρίαση θα εμφανίσουν την ψωρίαση των νυχιών.

Τα αρχικά συμπτώματα περιλαμβάνουν αλλαγές στην μήτρα και στην κοίτη των νυχιών, με λευκονυχία, ερυθρές κηλίδες και τραχυωνυχία.

Έκτη μορφή ψωρίασης είναι η ψωριασική αρθρίτιδα “psoriaticarthritis”.

Η ψωριασική αρθρίτιδα ή αλλιώς «αρθροπαθητική ψωρίαση» προκαλεί φλεγμονή και πόνο μέσα ή γύρω από τις αρθρώσεις.

Κυρίως προσβάλλει αυτές που βρίσκονται στα άκρα των δακτύλων, ενώ κάποιες φορές μπορεί να προσβληθούν και άλλες αρθρώσεις όπως στην πλάτη στα ισχία ή στους αγκώνες.

Συνήθως πλήττει άτομα που ήδη πάσχουν από κάποια μορφή ψωρίασης.

Η σπανιότερη μορφή ψωρίασης είναι η ερυθροδερμική ψωρίαση “erythrodermicpsoriasis”.

Αποτελεί μία από τις σοβαρότερες μορφές ψωρίασης και ενίοτε μπορεί να απειλήσει την ζωή του ασθενούς, αν δεν δοθεί έγκαιρα τοπική και συστηματική αγωγή και δεν αντιμετωπιστούν με ιδιαίτερη προσοχή οι συστηματικές διαταραχές.

Αρχικά εμφανίζεται στο δέρμα με ένα γενικευμένο εξάνθημα με φαγούρα και έντονο πόνο.

Στη συνέχεια τα συμπτώματα γενικεύονται σε πυρετό, ρίγος ακόμα και σε φαινόμενα υποθερμίας ή υπερθερμίας.

1. Ανοσολογικοί παράγοντες

Το ανοσοποιητικό σύστημα αρχίζει να υπερπαράγει μία σειρά από κυτοκίνες ή κυτταροκίνες με αποτέλεσμα την μη φυσιολογική και ταχύτερη αναγέννηση των κυττάρων της επιδερμίδας.

Ως αποτέλεσμα, τα κύτταρα της επιδερμίδας ολοκληρώνουν έναν κύκλο ζωής 6 ημερών αντί 28 ημερών, με φυσικό επακόλουθο την δημιουργία των χαρακτηριστικών πλακών με το ασημόλευκο λέπι.

1. Κληρονομικοί Παράγοντες

Γονείς οι οποίοι έχουν εμφανίσει την νόσο έχουν μεγάλη πιθανότητα να την κληροδοτήσουν και στα παιδιά τους.

Συγκεκριμένα σύγχρονες μελέτες αναφέρουν πως παιδί με έναν γονέα πάσχοντα από ψωρίαση έχει 10% πιθανότητες να εμφανίσει κάποια χρονική στιγμή της ζωής του και το ίδιο την νόσο αυτή.

Ενώ το ποσοστό αυτό ανεβαίνει στο 50% στην περίπτωση που το παιδί έχει και τους δύο του γονείς πάσχοντες από την ψωρίαση.

1. Τραυματισμοί

Αν κάποιο άτομο γρατζουνιστεί στο δέρμα, κοπεί ή τραυματιστεί με οποιονδήποτε τρόπο έχει την πιθανότητα να προκαλέσει εμφάνιση της ψωρίασης στο σώμα του.

Επιπλέον κάποια χειρουργική επέμβαση μπορεί επίσης να ενοχοποιηθεί για την εμφάνιση ψωρίασης σε κάποιο άτομο.

1. Λοιμώξεις

Η ύπαρξη λοιμώξεων μπορεί να αποτελέσουν την αιτία εμφάνισης της νόσου.

Συγκεκριμένα η σταγονοειδής ψωρίαση συχνά πυροδοτείται από την παρουσία λοιμώξεων από στρεπτόκοκκο.

Ενώ οι αμυγδαλίτιδες συχνά εμπλέκονται με την εμφάνιση ορισμένων παιδικών μορφών της νόσου.

Συνήθως με την θεραπεία των λοιμώξεων επέρχεται σταδιακή υποχώρηση των συμπτωμάτων ψωρίασης.

1. Στρες

Εξαιρετικά συνδεδεμένα με την ψωρίαση είναι το άγχος, η κατάθλιψη και κάθε στρεσογόνος κατάσταση.

Οι μισοί περίπου ψωριασικοί ασθενείς βίωσαν κάποια νευροψυχική διαταραχή πριν την εκδήλωση της νόσου.

Τα ψωριασικά συμπτώματα τυχόν να γίνουν ορατά εβδομάδες ακόμα και μήνες μετά την αγχωτική εμπειρία του ασθενούς.

Ταυτόχρονα οι ψωριασικοί ασθενείς συχνά υποφέρουν από έντονο άγχος, μελαγχολία ή ακόμα και κατάθλιψη.

1. Φαρμακευτικά Ιδιοσκευάσματα

Αντιψυχωσικά φάρμακα όπως το λίθιο μπορεί να ενοχοποιούνται για την εμφάνιση ψωρίασης, καθώς και τα αντιυπερτασικά ιδισκευάσματα: α-ΜΕΑ και βήτα αναστολείς.

1. Ενδοκρινικοί Παράγοντες

Η ύπαρξη υπογλυκαιμίας μπορεί να συντελέσει στην γρηγορότερη εμφάνιση ψωριασικών συμπτωμάτων.

Παράλληλα οποιαδήποτε δυσλειτουργία στα επινεφρίδια, στον θυρεοειδή ή στην υπόφυση μπορεί επίσης να ενοχοποιηθεί για την έξαρση ψωριασικών βλαβών.

1. Χρήση Καπνού και Αλκοόλ

Μελέτες αναφέρουν πως η φλυκταινώδης ψωρίαση επιδεινώνεται ή πρωτοεμφανίζεται κατόπιν χρήσης καπνού. Μάλιστα με ποσοστό 70% τα άτομα που καπνίζουν έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν πάρα πολλά μικρού μεγέθους εξογκώματα γεμάτα πύον, στο σώμα τους χαρακτηριστικό σύμπτωμα της φλυκταινώδους ψωρίασης.

Ταυτόχρονα άτομα που καταναλώνουν αλκοόλ έχον περισσότερες πιθανότητες να νοσήσουν από την ψωρίαση σε σχέση με αυτούς που απέχουν από την χρήση του.

1. Υπέρβαρα Άτομα

Επιβαρυντικός παράγοντας για την παρουσία ψωρίασης στο σώμα αποτελεί η παχυσαρκία.

Η κατανάλωση τροφών πλούσιες σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα όπως τα λιπαρά ψάρια και οι ξηροί καρποί, συνιστάται για την μείωση των συμπτωμάτων της ψωρίασης.

Επιβραδυντικό επίσης παράγοντα για την ανάπτυξη των κυττάρων του δέρματος που ενοχοποιούνται για την δημιουργία ψωριασικών πλακών αποτελεί η βιταμίνη D που συναντάται στο γάλα, στον χυμό πορτοκαλιού, στον κρόκο αυγού και αλλού.

 D05AA ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΚΑ Αντιψωριασικά για τοπική χρήση

Πίσσα λιθανθράκων (Coal Tar): TARMED   IONIL  

 D05AX ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΚΑ Αντιψωριασικά για τοπική χρήση

Σαλικυλικό οξύ (Salicylic Acid): ADAPTOPLAST   CALLIFUGO-MEDIPLANTS   2-DROP   SALIPSOR   APSODERM   ASALID   OPSOR   SALICYLIC/TARGET    

 D05AX02: ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΚΑ Αντιψωριασικά για τοπική χρήση

Καλσιποτριόλη (Calcipotriol): CALCIPOTRIOL/RAFARM   CIPOCAL   DOVOBET    

 D05AX03: ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΚΑ Αντιψωριασικά για τοπική χρήση

Καλσιτριόλη (Calcitriol): VOTRACE  

 D05AX52: ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΚΑ Αντιψωριασικά για τοπική χρήση

Βηταμεθαζόνη-Καλσιποτριόλη (Betamethasone-Calcipotriol): XAMIOL  

 D05BA02: ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΚΑ Αντιψωριασικά για συστηματική χορήγηση, Ψωραλένια για τοπική χρήση

Μεθοξαλίνη (Methoxsalen): MELAOLINE 

 D05BB02: ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΚΑ Αντιψωριασικά για συστηματική χορήγηση, Ρετινοειδή

Ακιτρετίνη (Acitretin): NEOTIGASON 

 
 ΔΕΡΜΑΤΟΛΟΓΙΚΑ Αντιψωριασικά για συστηματική χορήγηση 

 Σεκουκινουμάμπη (Secukinumab): COSENTYX

  Κυκλοσπορίνη (Cyclosporin) CIQORIN, IMUNOFAR, SANDIMMUN, SANDIMMUN NEORAL, SPORILEN

Πρόκειται για μία μορφή θεραπείας με UV ακτινοβολία (συνηθέστερα nb-UVB).
Η υπεριώδης ακτινοβολία όταν εκτίθεται στο σώμα του ασθενούς συντελεί και συνεργεί στον περιορισμό της φλεγμονής.   

(UVB ακτινοβολία με ορισμένο μήκος κύματος) Οι δέσμες laser φωτός καθοδηγούνται προς την πάσχουσα περιοχή του σώματος χωρίς να επηρεάζουν τις υγιείς γύρω επιφάνειες του δέρματος. 

Χρήση πρωτεινών παραγόμενες από ζωντανά κύτταρα όταν χορηγηθούν είτε ενδοφλέβια είτε με υποδόρια έγχυση σε ασθενείς με ψωρίαση κατά πλάκας, έχουν φέρει θεραπευτικά αποτελέσματα.       

Ασθενείς με μέτρια ή σοβαρή ψωρίαση που χρησιμοποίησαν κυκλοσπορίνη έχουν παρατηρήσει σε σύντομο χρονικό διάστημα καλή αντιμετώπιση της νόσου.